نیت

اولین رکن  نماز نیت است.

نیت یعنی آنکه بدانیم چه میکنیم و چه میگوییم وبرای که و چه حرکت مینماییم.

ارزش هر کاری به نیت و انگیزه آن است نه فقط صرف عمل.لذا حساب کسی که به خاطر حفظ نظم و احترام به قانون پشت چراغ قرمز می ایستد از حساب کسی که از ترس پلیس یا جریمه می ایستد جداست.

در همه عبادات و خصوصا نماز ، نیت جایگاه ویژه ای دارد و اصولا چیزی که یک کار را عبادت میکند نیت الهی آن کار است که اگر آن نیت نباشد هرچه هم ظاهر کار خوب و صحیح باشد اما ارزش عبادت ندارد. پیامبر گرامی اسلام در این باره میفرمایند:

همانا کارها به واسطه انگیزه ها ارزش پیدا میکند و با آنها سنجیده میشود.(بحار ج 70 ص 210)

آری فرق مادی و معنوی بودن یک کار در تفاوت نیتها و هدف هاست.

نیت خالص

نیت خالص آن است که انسان فقط برای خدا کار کند ودر عمق جانش هدفی جز او و رضای او و از مردم انتظار تشکر یا پاداشی نداشته باشد.(سوره ی انسان آیه9)

نانی که اهل بیت رسول خدا در چند شب پی در پی هنگام افطار به یتیم واسیر وفقیر دادند ارزش مادی زیادی نداشت اما چون خالصانه بود خداوند بخاطر آن یک سوره نازل کرد(سوره انسان آیه 7)

خاص کردن نیت کاری بس دقیق و مشکل است .گاهی افکار غیر خدایی چنان در عمق جان انسان رسوخ میکند که خدا انسان هم متوجه نیست و لذا میگویند ریا و شرک از حرکت مورچه سیاه در شب تاریک بر سنگ سیاه ، آرام تر و دقیق تر است. چه بسیار افرادی که به خیال خود قصد قربت دارند اما هنگام فراز و نشیب ها معلوم میشود که قصد آنها صد در صد خالص نیست.

به قول علامه شهید مطهری ، نیت یعنی خودآگاهی ، و ارزش عبادت به معرفت و آگاهی است.

تا آنجا که در روایات میخوانیم:

نیت مومن از عمل او بهتر است.

همانگونه که در مقایسه جسم و روح، روح مهمتر از جسم است و انسانیت انسان به روح اوست .در مقایسه عمل و نیت، نیت مهمتر از خود عمل است چراکه روح عمل است.

نیت به قدری ارزش دارد که اگر انسان نتواند کار خیری را انجام دهد اما نیت آن را داشته باشد که انجام دهد خدا پاداش آن را به او میدهد.